مازندران؛ سرزمین تعزیه و شبیه‌خوانی/جایگاه تعزیه در مساجد و تکایا است
«سید حسین حسینی» در گفت و گو با ستاد ارتباطات رسانه ای (فهما) از استان مازندران گفت: به قول «دكتر جابر عناصری» استاد بزرگ و مدرس شبيه خوانی در دانشكده های هنر كشور، مازندران سرزمين تعزيه و شبيه‌خوانان بزرگ است.
مدیر کانون فرهنگی هنری حضرت رقیه (س) و دبیر سوگواره تعزیه غریب اظهار کرد: مردم مازندران، دیار علویان از اولین کسانی بودند که دست بیعت و یاری به دین اسلام و فرزندان حضرت زهرا (س) و امام علی (ع) دادند و قطعا در عزادارای ائمه(ع) به ویژه امام حسین (ع) هر کسی در مازنداران با گویش و رسم و رسوم منطقه خود به آن می پردازد.
شبیه خوان ،بازیگر و کارگردان تئاتر بیان کرد: اینکه شبیه خوانی از چه زمانی وارد مازندران شده است، مشخص نیست ولی به نظر می رسد که شبیه خوانی و تعزیه از همان عزاداری ائمه(علیهم السلام) به ویژه امام حسین (علیه السلام) در مازندران، آغاز شد.
وی ابراز کرد: آنچه از پدران خود شنیده ام در قدیم افرادی از سمنان به ویژه از طالقان وارد مازندران شده و در ایام محرم به برگزاری مراسم تعزیه می پرداختند.
حسینی افزود: موردی دیگر که در ذهنم، باقی است اینکه عده ای علاقه مند با این افراد همکاری داشتند و در این گروه ها، شاگردی می کردند و از همانجا سبک موسیقی مازندران هم وارد این لحن ها شد که سوز و سبک خاصی به مراسم می داد و بسیار دلنشین بود.
وی گفت: تعزيه در شهرستان نور از جایگاه خاصی برخوردار است كه پر قدمت ترين نسخه تعزیه از نسخه های علامه نوری است حتی با نگاهی به نسخه های طالقان و خوانسار که این روزها تعزیه آن زبانزد است از نسخه های علامه نوری در آن دیده می شود که نشان از صحت و سوز آن دارد.
حسینی اظهار کرد: متاسفانه بیشتر شبیه خوانان منطقه از نسخه علامه نوری که به آن فرد، تعزیه گفته می شود، استفاده نمی کنند.
وی با اشاره به اینکه علامه نوری اهل روستای يالرود بلده شهرستان نور است كه درسال ۱۳۲۰ در نجف اشرف وفات یافت، بیان کرد: از فردها و نسخه های تعزیه علامه نوری و مرحوم علی ابن ولی و رضوانی آمل استفاده می‌شود و امروزه بیشتر تعزیه خوانان از نسخه رضوانی معروف به فرد آمل استفاده می کنند.
حسینی ابراز کرد: از بزرگان تعزیه که در نور اجرای تعزیه داشتند، استاد حاج اكبر عابدپور يكی از پيشكسوتان تعزيه و شبيه خوانی در استان مازندران، استاد میرهاشم هاشمی، استاد سیدحسن مهدوی، استاد ثقفی، استاد حاج عمران،استاد صالح پور، استاد قبادی، استاد فردوسی و خیلی از بزرگان که شاگردان فراوانی را در این عرصه پرورش داده اند و استاد و اسطوره تعزیه که خیلی از شبیه خوانان، او را الگوی خود قرار داده اند، استاد حاج سقا است و از مخالف خوان های منطقه استاد بلال می توان نام برد.
وی با اشاره به اینکه خوشبختانه به علاقمندان به این شبیه خوانی اضافه می شود، گفت: از تاثیرات خوب اجرای برنامه های شبیه خوانی در سیر داستانی که مربوط به موضوع و داستان خاصی که تعزیه در مورد آن اجرا دارد در بین تماشاگران است و تعزیه که خود یک نمایش میدانی به شمار می آید که تماشاگران دور آن جمع می شوند و به تماشای آن می پردازند، همین خروجی آن بس که بعد پایان مراسم برای ساعت ها، تماشاگران در ذهن خود آن را مرور و تفسیرش می کنند.
حسینی با اشاره به اینکه از نظر من، تعزیه به خاطر مدح ائمه(علیهم السلام) دارای ارزش، مقام و جایگاه است و باید در جایگاه و زمان خود اجرا شود، اظهار کرد: به طور مثال یک دکتر در یک پارک و.... عمل مریض را انجام نمی دهد چون هم جایگاهش اتاق عمل هست و هم احتمال اینکه ویروس وارد بدن بیمار شود، تعزیه هم همینطور باید در جایگاه تعزیه در مساجد و تکایا و در زمان خودش اجرا شود و همین امر که بعضی ها در چهار راه ها و گوشه کنار خیابان ها و در هر زمانی به اجرای تعزیه می پردازند باعث ورود ویروس به این هنر دینی و مذهبی می شوند.
وی بیان کرد: تعزیه خوانی، ما را به یاد محرم و قیام عاشورا و محرم، ما را به یاد عزاداری و شهادت امام حسین (علیه السلام) می اندازد و تعزیه گره خورده است با محرم ولی در ماه رمضان با توجه به اینکه ماه مبارک و ماه دعا و نیایش می باشد، بهتر است که در شب و روز شهادت حضرت علی (علیه السلام)، تعزیه آن حضرت خوانده شود.
حسینی ابراز کرد: خیلی از نسخه های دینی و قرآنی و داستان هایی از کرامت ها و معجزات پیامبران و ائمه موجود است که غریب مانده است و شبیه خوانان ما فقط به ۱۰ تا ۱۲ مجلس روی آورده اند و بیشتر هم، خواهان خواندن مجالس حضرت ابوالفضل (علیه السلام) و امام حسین (علیه السلام) هستند و تقاضا می شود که مجالسی که واقعا غریب مانده اند را دریابند و به خواندن آن روی آورند.
وی گفت: خوشبختانه چند سالی است که در دهه آخر ماه صفر در تکیه حضرت رقیه (سلام الله علیها) شهرستان نور با همت کربلایی سیداحمد حسینی، موسس تکیه و بانی تعزیه نور و از معین البکا قدیمی نور و کانون فرهنگی حضرت رقیه (سلام الله علیها) و پایگاه بسیج و بسیج هنرمندان و اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی شهرستان نور به برگزاری سوگواره تعزیه غریب، پرداخته می شود که گروه های مختلفی از تمام استان در آن شرکت می کنند و به اجرای تعزیه غریب می پردازند.
حسینی اظهار کرد: به عنوان دبیر سوگواره از تمامی شبیه خوانان و گروه های تعزیه دعوت می کنم که در این سوگواره شرکت نمایند.